Bazı hastalıkların ilk etapta hiçbir şikayet ve belirtisi olmadığı için o hastalık ile yıllarca yaşayabilirsiniz. Onlardan biri de erkeklerde sık görülen Plinodal Sinüs yani kıl dönmesi problemidir. Genç ve orta yaş erkeklerde sık gördüğümüz bu durumun ilerlemesinde ki en önemli etken erken süreçte herhangi bir şikayete neden olmamasıdır.
PİLONİDAL SİNÜS (KIL DÖNMESİ) NEDİR?
Asıl konumuz pilonidal sinüs apsesi ama konuyu daha net anlayabilmek için kıl dönmesi ile ilgili kısa ve özet bilgi aktarmamam gerekir. Anal bölgede görülen en özgün hastalıklardan biridir. Yapısına baktığınızda yok böyle bir hastalık dersiniz.
Neden ve Vücudun Neresinde Olur? En sık görüldüğü yer %95 kuyruk sokumu %5 ise göbek deliği olmaktadır. Kuyruk sokumunda ortaya çıkmasının nedeni saç ve vücudumuzdan dökülen kıl ve tüylerin sırtımızdan kayarak kuyruk sokumu bölgesine gitmesi ve orada oluşturduğu delik ya da delikler ile cilt altına girmesi halidir. Kıllardan bir tanesi giriş deliği oluşturması diğer kıllarında o delikten kolayca girişini sağlar.
Kıl Dönmesi Nasıl Anlaşılır, Belirtileri Nelerdir? Yazını giriş kısmında da belirttiğim gibi ilk etapta yaşam lüksünüzü etkileyecek herhangi belirti ya da şikayeti yoktur. Dikkatli bakıldığında kuyruk sokumunda giriş deliği fark edilebilir. Bunun dışında anlamanızı sağlayacak bir ibare yoktur. Fakat sürekli böyle gitmesi beklenemez. Vücudumuz cilt altına giren kılların yabancı madde olduğunu fark ettiği için onları ince bir zar ile kaplayarak çevre dokuya zarar vermesini önlemektedir. Buna kapsül de diyebiliriz. Çok ince bir zar olduğu için kişinin sert oturuş, kalça üzerine düşme ya da uzun süreli oturarak seyahatlerinde bu zar patlayabilmekte ve kıllar çevre dokulara temas edebilmektedir.
Vücudumuz Kılları Yok Etmek İçin Sıvı Salgılar: Allah insanı öyle güzel ve öyle donanımlı yaratmış ki organlarımız sağlığımızı bizden fazla düşündüklerini söyleyebilirim. Zarın patlaması ile birlikte kıllar çevre dokuya zarar veremesin diye vücudumuz kılları imha etmek için sıvı salgılar. Ama işte keratin yönünden çok güçlü olan kılları o sıvı maalesef yok edemez. Hiçbir etki gösteremez.
Makatta Akıntıya Neden Olur: Yukarıda da belirttiğim gibi maalesef salgılanan sıvı kılları yok etmek için yeterli etkisi yoktur. Salgılanan bu sıvı vücut tarafından emilmediği için vücuttan dışarı çıkması gerekir. Bunun için genelde kılların giriş için kullandığı delik kullanılır. Sıvı bu delikten günde bir ya da birkaç damla şeklinde dışarı çıkar. Bu durumda makatta akıntı oluşmaktadır. İç çamaşırınızı nemli hale getirebilir. Vücut kılları yeniden kapsül ile sarana kadar akıntı devam eder. Akıntının kesilmesi kılların yeniden zar ile kaplandığı anlamına gelse de sıvının çıkış deliğinin tıkanabileceği ve her an apse olabileceğini aklınızdan çıkarmamalısınız.
Sıvının Çıktığı Delik Tıkanırsa Apse Oluşur: Yazının bu kısmına kadar hasta ağrı, ateş, şişlik herhangi bir sorun yaşamaz. Sıvı vücuttan dışarı çıktığı sürece hiçbir sorun olmaz. Fakat sıvının dışarı çıkmak için kullandığı delik tıkanması halinde işte o zaman sorun başlıyor. Daha önce hiç görmediğiniz şiddette kuyruk sokumu ağrısı, kızarıklık, şişlik ve ateşlenme görülür. Zamanla geçmek yerine tam tersi daha da arttığını fark edersiniz.
KIL DÖNMESİ APSESİ NEDİR, NAIL ANLAŞILIR?
Evet, arkadaşlar yazının geri kalan kısmında kıl dönmesi + apseye giden süreci adım adım anlatmaya çalıştım. Şimdi dilerseniz birazda apse ile ilgili detaylara bakalım. Apseyi nasıl anlayacağımıza, ne yapılması gerektiğine bakalım.
Şikayetler Kuyruk Sokumu Bölgesinde Görülür: Öncelikle kıl dönmesi sorunun vücudumuzun neresinde olduğunu bir kez daha hatırlamakta yarar var diye düşünüyorum. Kuyruk sokumu dediğimiz anüsün birkaç cm yukarıda yer almaktadır. Yukarıda yer alan resimde de kuyruk sokumu bölgesi (Pilonidal Csyt) şeklinde gösterilmektedir.
Kuyruk Sokumunda Ağrı: Evet, arkadaşlar apsenin en belirgin şikayetlerinden biri kişiyi canından bezdiren ağrı ve can yanmasıdır. Bu tüm apse vakıalarında aynıdır. Örnek vermek gerekirse diş sancısı olarak bilinen ağrı aslında apsenin neden olduğu ağrıdır. İlk dikkat edeceğimiz husus kuyruk sokumu bölgesinde ortaya çıkan ağrı olmalıdır. Dışarı çıkamayan cerahatin oluşturduğu baskı ile sürekli artan bir ağrı oluşur.
Şişlik: Yine tüm apselerde olduğu gibi şişlik kıl dönmesi apsesinde de görülür. Büyüklüğünü tarif etmek gerekirse nohut tanesi kadar küçük olabileceği gibi portakal kadar büyük olabilmektedir. Büyüklüğü cilt altında biriken apsenin çokluğu belirlemektedir. Aşağıda yer alan videoya göz attığınızda cilt altında biriken cerahatin ne kadar fazla olduğunu göreceksiniz.
Kızarıklık: Apsenin olduğu bölge özellikli şişlik olan kısmın cildi kızarıklık görünümünde olur. Bu şekilde de apse olduğu kolayca anlaşılmaktadır.
Ateşlenme: Yine birçok apse türünde olduğu gibi pilonidal sinüs apseleri de kişide ateşlenmeye neden olmaktadır. Bu şekilde birçok şikayeti bir araya getirerek sorunu anlayabilirsiniz.
APSE NASIL GEÇER?
Vücudumuzun birçok yerinde apse görülmektedir. Örnek vermek gerekirse makat bölgesinde kıl dönmesi apsesi dışında perianal apse (makat apsesi de) olmaktadır. Bunun dışında kadınlarda bartholin dediğimiz vajinal apse, koltukaltı, beyin, karın ve hatta iç organlarımızda da görülür. Her birinin iyileşme ya da tedavisi farklılık arz etmektedir.
Kıl Dönmesi Apsesinin Tedavisi Nasıl Yapılır?
Öncelikle kendi kendine geçer diye beklememeliyiz. Bu kesinlikle hatalı ve tehlikeli bir durumdur. Beklemek, zaman kaybetmek, sorunun daha da ilerlemesi ve yeni problemlerin ortaya çıkmasına neden olur. Bu nedenle mutlaka doktorlardan yardım almalıyız. Pe ki kıl dönmesi apsesi için hangi doktora, bölüme müracaat etmeliyiz.
Hangi Doktora / Bölüme Gidilir?
Makatta görülen tüm hastalıkların teşhis ve tedavisi genel cerrahinin alt branşı olan Proktoloji (makat hastalıkları uzmanları) tarafından yapılmaktadır. İlk tercihiniz mutlaka proktoloji uzmanları olmalıdır. Fakat apse acil durum gerektirdiği için hastanelerin acil bölümlerinden de hizmet alabilirsiniz.
APSENİN BOŞALTILMASI GEREKİR
Doktora başvurduğunuzda kıl dönmesi apsesi için yapılacak tek tedavi cilt altında biriken apsenin (cerahatın) boşaltılması yönünde olacaktır. Bunun dışında ilaç ya da antibiyotik vermek doktorun bu konuda tecrübesiz olduğunu gösterir. Tamam dişler ve memede görülen apseler ilaçla tedavi edilirken anal ve pilonidal sinüs apseleri ilaçla kurutulması (iyileştirilmesi) mümkün değildir. Çünkü apsenin olduğu yerde damar olmadığı için kullandığınız ilaçlar apseye ulaşamaz. Bu nedenle tek çözüm apsenin boşaltılmasıdır.
Peki Apse Nasıl Boşaltılır?
Sadece 5 dakikalık bir işlem diyebilirim. 5 Dakika sonrasında inanılmaz rahatlayacaksınız. Çünkü apse boşaldığında yaşadığınız o dayanılmaz ağrı %70-%80 ortadan kalkacaktır. Hastaların oh çektiklerine sürekli şahit oluruz. Neyse, işlemin nasıl yapıldığını anlatmak gerekirse basit bir ameliyat olduğunu unutmamalısınız. Uygulama yapılacak alan steril olmalıdır. Apseli bölge tespit edilerek bölgesel uyuşturma ile başlanır. Bazı hastanelerde sprey ile soğutma yapılmaktadır. Bu hastanın aleyhine bir durumdur. Daha fazla ağrıya maruz kalır. Bu nedenle bölgesel uyuşturma gerekir. Sonrasında apsenin olduğu yerde 1 ile 2 cm genişliğinde kesi yapılır. O anda cilt altında biriken cerahat bir anda dışarıya fırlayacaktır.
Apsenin Boşaltılma Anını İzlemek İster misiniz?
Aşağıda yer alan videoda Op. Dr. Atilla KAYA tarafından apse boşaltma işlemi yapılmaktadır. Videonun görselinden de gördüğünüz gibi görüntüler biraz mide bulandırıcı olabilmektedir. İzlemeden önce bu husus bilmenizde fayda vardır. Videoyu izleyin yazımıza devam edelim.
Videoyu izlemek için aşağıda yer alan Youtube bağlantısına tıklayınız.
https://www.youtube.com/embed/_wYZzm1efXk
Kesin Açık Bırakılır, Dikiş Atılmaz: 5 Dakika gibi kısa sürede yapılan apse boşaltma işlemi sonrası kesi öylece bırakılır. Bunun nedeni yeniden oluşabilecek cerahatin kolayca dışarı çıkabilmesi içindir. Kesiyi dikmeniz halinde yeniden oluşacak cerahat soruna neden olacaktır.
Antibiyotik Tedavisi Önerilir: Apsenin boşaltılması ile birlikte doktorunuz size geniş spektrumlu antibiyotik reçete edecektir. Bunun nedeni bölgenin mikrop kapmaması içindir. Gerçi cerahatin içerisi inanılmaz düzeyde mikrop dolu olduğunu belirtmek istedim.
APSE BOŞALTILMAZSA NE OLUR?
Toplum olarak sağlığımıza yeteri kadar önem verdiğimiz söylenemez. Hele birde yaşadığımız sorun makat gibi muayene ve tedavide utanmaya neden olan yerde is hepten uzak durmayı tercih ederiz. Bazı hastalıklar ise maalesef acil önlem gerektirmektedir. Onlardan biri de kıl dönmesi apsesi diyebilirim. Fark edildiği anda doktora başvurmak gerekir. Çünkü geçen her zaman doku hasarına neden olmaktadır.
5-10 Gün İçerisinde Kendisi Boşalır: Siz fark ettiğiniz anda doktora giderek boşalttırmamanız halinde 5-10 gün dayanılmaz ağrı, ateş ve şişlik şikayeti ile kalçanız üzerine oturmanız bile neredeyse imkansız hale gelir. 5-10 Gün bu şekilde yaşamayı başarırsanız muhtemelen apse cildin zayıf noktasından kendisi boşalacaktır. Bu kesinlikle arzu edilen bir durum değildir. Çünkü nereden boşalacağı belli olmaz. Bu şekilde kuyruk sokumu bölgesinde delikler (çıkış) delileri oluşur. Bu durumda kıl dönmesi tedavisini zorlaştırmaktadır.
Apsenin Boşaltılması Tek Başına Yeterli Değildir: Yapılan işlem sadece apsenin boşaltılması olup, kıl dönmesi tedavisi değildir. Bu işlem sonrası 2 ay içerisinde mutlaka apseye neden olan kıl dönmesi ameliyatla alınması gerekir. Aksi halde yine başa döneriz. Akıntı, akıntının olduğu delik tıkanarak apse oluşur, ağrı, şişlik vs döngü sürekli devam eder.
Kıl Dönmesi Tedavisi Nasıl Yapılır?
Yazının giriş kısmında pilonidal sinüsün nasıl bir hastalık olduğu, hangi aşamalardan oluştuğunu gördük, çözümü ise cilt altında biriken kılları onu saran kapsül ile birlikte çıkarılması gerekir. Tabii ki buna giriş ve çıkış delikleri de dahil edilmesi gerekir. Bunu ancak ameliyat ile yapabilirsiniz. Bu nedenle yaklaşık 50 farklı pilonidal sinüs ameliyatı geliştirilmiştir. Bunlardan günümüzde sadece birkaç tanesi uygulanmaktadır. Gelişmiş yöntemlerden biri olan Mikro Sinüsektomi ile sadece 10 dakika da sağlığınıza kavuşursunuz. Hem de hastanede yatma, iş gücü kaybı ya da her gün pansuman yapmak gerekmez. Bu konuda sitemizde geniş kapsamlı bilgilere ulaşabilirsiniz.
Siz Sorun Biz Cevaplayalım
Evet, arkadaşlar kıl dönmesi apsesi ile aktaracaklarımız burada nihayete ermiş olup, sizlerin aklına takılan sormak istediği hususlar varsa, aşağıda yer alan soru ve yorum formundan iletebilirsiniz. Sitemize destek olan genel cerrahi uzmanları en kısa sürede burada yanıt vermektedir.